Wolontariat jest wspaniałą szansa na zdobycie nowych umiejętności, na poznanie ciekawych osób i świata. Może być sposobem na samotność albo twórcze przetrwanie okresu nudy. Dobry wolontariusz nudzić się nie potrafi. Wykonywane z pasją zajęcia pozwalają mu się oderwać od codziennych obowiązków albo przygotować się do przyszłej pracy. Musi tylko znaleźć działania i wyzwania, które dadzą mu prawdziwą satysfakcję. Wolontariat nie może wiązać się z przymusem i niechęcią, wtedy traci swój sens. Jest jednak formą zobowiązania, dlatego – choć bezpłatny – nie zwalnia nikogo
z odpowiedzialnej pracy.
Dla jednych może być początkiem kariery zawodowej, dla innych jej zwięczeniem. Pozwala na rozwijanie posiadanych umiejętności i odkrywanie nowych talentów, nawiązywanie znajomości i przyjaźni. Daje satysfakcję i uczy wrażliwości. Tworzy przestrzeń do fundamentalnego wyboru: więcej mieć czy bardziej być. Każdy wolontariusz, jego niepowtarzalna osobowość, na swój sposób wzbogaca miejsca i ludzi, którym pomaga. Każdy ma moc zmieniania i kierowania rzeczywistości. Czasem robiąc rzeczy wielkie, a czasem małe, drobne. Wszystkie są niezwykle ważne. „Być wolontariuszem bezpłatne, świadome, dobrowolne działanie na rzecz innych, wykraczające poza więzi rodzinno – koleżeńsko - przyjacielskie. Wolontariuszem może być każdy, w każdej dziedzinie życia społecznego, wszędzie tam, gdzie pomoc taka jest potrzebna, ale pamiętajmy, że nie każdy wolontariusz jest odpowiedni do każdego rodzaju pracy”. „To czym może zajmować się wolontariusz ogranicza głównie jego wyobraźnia, pomysłowość i spostrzegawczość. Można pomagać osobom indywidualnym albo działać na rzecz określonych grup i idei. Angażować się w pracę organizacji lub instytucji albo podejmować zadania samodzielnie lub też w grupach mających wspólny cel. Wystarczy rozejrzeć się wokół, aby dostrzec, jak wiele dobrego możemy zrobić dla innych i jednocześnie dla siebie. Jeśli kiedykolwiek choć raz pomyślałeś: „tu się nic nie dzieje”, „przydałoby się…”, „brakuje tu…”, pomyśl też: „przecież mogę próbować to zmienić!”. Istotnym jest, aby pracy wolontaryjnej nie mylić z stażem czy praktyką studencką i z pełną świadomością podejmować się wykonywania świadczeń woluntarystycznych, jako formy niesienia pomocy potrzebującym. Wolontariat to słowo wywodzące się z języka łacińskiego, voluntarius oznacza dobrowolny zatem wolontariat to coś dobrowolnego, nieprzymusowego, robionego z własnej woli, bez oczekiwania wymiernych korzyści. Natomiast staż, praktyka studencka to forma nauki w miejscu pracy, służąca zdobyciu nowych umiejętności oraz doświadczenia w określonym zawodzie. Nauka ta może mieć płatną lub bezpłatną formę i z pewnością stanowi doskonałą okazję do zaprezentowania się przed przełożonymi, którzy mogą stać się przyszłymi pracodawcami stażysty/praktykanta Uszczegółowienie pojęcia wolontariatu znajdziemy w Ustawie o pożytku publicznym. zapisano w niej, że wolontariat to „ochotnicze i bez wynagrodzenia wykonywanie świadczeń na rzecz organizacji pozarządowych, organów administracji publicznej oraz jednostek im podległych”. podobnie wolontariat został zdefiniowany przez Stowarzyszenie centrum Wolontariatu w Warszawie: „wolontariat to bezpłatne, świadome i bezinteresowne działanie na rzecz innych, wykraczające poza obowiązki rodzinno–koleżeńsko-przyjacielskie”. Obie definicje podkreślają wolontariat jako pracę o niezarobkowym charakterze, o dobrowolnym wymiarze, a także wskazują, że jest to świadczenie na rzecz innych, w tym osób fizycznych niezwiązanych z wolontariuszem/wolontariuszką więzami rodzinnymi, koleżeńsko-przyjacielskimi oraz instytucji posiadających osobowość prawną. Gdzie i na jakich zasadach mogą pracować wolontariusze? świadczenia wolontaryjne mogą być wykonywane u korzystającego. W Ustawie opp zostały określone instytucje mogące korzystać z pracy wolontariackiej. Korzystającym mogą być: organizacje pozarządowe – podmioty prawne (posiadające zdolność prawną lub jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, którym odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną), niebędące jednostkami sektora finansów publicznych w rozumieniu Ustawy o finansach publicznych, nie działające w celu osiągnięcia zysku, w tym fundacje i stowarzyszenia- tzw. trzeci sektor; stowarzyszenia jednostek samorządu terytorialnego; spółdzielnie socjalne, z wykluczeniem obszarów działalności gospodarczej; osoby prawne i jednostki organizacyjne kościoła katolickiego i innych kościołów lub związków wyznaniowych np. parafie, zakony, ale też bractwa prawosławne, gminy żydowskie lub muzułmańskie; spółki akcyjne i spółki z ograniczoną odpowiedzialnością oraz kluby sportowe, będące spółkami, które: nie działają w celu osiągnięcia zysku, przeznaczają całość dochodu na realizację celów statutowych, nie przeznaczają zysku do podziału między swoich członków, udziałowców, akcjonariuszy i pracowników (zatem nie wszystkie spółki akcyjne i sp. z o.o., ale wyłącznie tzw. spółki non-profit)organy administracji publicznej – centralnej i samorządowej; jednostki organizacyjne podległe organom administracji publicznej lub nadzorowane przez te organy; szkoły i inne placówki oświatowe; instytucje kultury: teatry, filharmonie, biblioteki, muzea, galerie sztuki, ogniska artystyczne, domy kultury; jednostki organizacyjne pomocy społecznej: ośrodki pomocy społecznej, domy opieki społecznej, powiatowe centra pomocy rodzinie, ośrodki interwencji kryzysowej, placówki opiekuńczo-wychowawcze; zakłady opieki zdrowotnej. powyższe uprawnione podmioty mogą korzystać ze świadczeń wolontariuszy z wyłączeniem prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej. Jedynym sektorem, który nie może korzystać z pracy wolontaryjnej jest tzw. drugi sektor – biznesu.
Podstawowym dokumentem regulującym aspekty prawne wolontariatu w Polsce jest „Ustawa o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie”. Dokument ten w sposób kompleksowy ujmuje w ramy prawne działalność organizacji pozarządowych i wolontariuszy w Polsce. rozdział III Ustawy o pożytku publicznym w całości poświęcony jest wolontariatowi. Określone są w nim m.in.:
- kto to jest wolontariusz;
- gdzie i na jakich zasadach mogą pracować wolontariusze;
- w jakim zakresie należy ich ubezpieczać;
- jakie koszty pracy wolontariuszy można im zwracać;
- jak przygotować ich do pracy.